Habererk okuyucularına merhaba demek için ilk yazımda kendi mesleğimi ilgilendiren bir konu ile başlamak istedim. Böylece hem tanışmış hem de ileriki yazılarda birlikte oluruz diye düşünüyorum
Tabi eğer istek olursa güncel, ideolojik, siyasi akademik, tarihi, yazıların yanı sıra zaman zaman sağlıkla ilgili yazılar yazmaya çalışırım.
Bugün sizlere halk dilinde kabızlık, tıp dilinde ise konstipasyon denilen bir terim hakkında halkın anlayacağı dilden biraz bilgi sunmak istiyorum;
Normalde her kişi günlük büyük abdest dediğimiz kalın bağırsağın içinde biriken gaitanın boşaltılması işlemini günde bir veya iki defa, 2 günde bir defa yapabilir. Bunun dışında olanlara; daha fazla tuvalete çıkıyorsa ishal, daha az çıkıyorsa kabızlık deriz.
Hareketsizlik Bağırsaklarda tembelliğe yol açar. Evde hareketsiz oturan kişilerde kilo alma ve şişmanlama olayı başlar. Şişmanlık da kabızlığı tetikler.
Bağırsaklarımızın hareketleri ve idaresi beyinde çekirdeği bulunan Nervus Vagus tarafından idare edilir. Bu sinir bağırsakların kasılması veya gevşeme hareketlerini sağlar. Eğer kişilerde de sempatik hakimiyet varsa bağırsaklar kasılır hareketleri azalır ve tuvalete çıkma daha az olur, parasempatik hakimiyetinde ise bunun tersi olur. Sempatik hakimiyet daha çok ince ruhlu çok düşünceli pimpirikli insanlar da olur ki bunlarda spastik kolon hastalığına mail vardır.
-Hareketsizlik bağırsakların çalışmasını inaktive eder ve kabızlığa yol açar
-Tiroidin az çalışması yani hipotiroidi yine kabızlığa yol açar.
-Uzun süreli şeker hastalığı sonrası bağırsaklardaki hareket kaybolur ve kabızlık olur. Bu durum bacaklarda, ayaklarda, parmak uçlarında polinöropati dediğimiz uyuşuklukla birlikte gidebilir.
-Bazı ağrı kesici İlaçlar ki bunların başında aspirin gelir kabızlığa yol açabilir. Ağrı kesicilerin haricinde toplumda çok kullanılan mide koruyucu ilaçlar da bazen kabızlığa yol açabilir; bunlar kişilerin vücut yapısına ve fizyolojisine göre değişir.
-K,Ca gibi bazı elektrolit bozukluklar da kabızlık yapar. Özellikle potasyumun düşük, kalsiyumun ise yüksek olması durumlarında daha çok kabızlık olur
-Vücutta su miktarının azalması, yani susuz kalmak
-Yemeklerde katı gıdaların tercih edilmesi, sebze ve meyvenin yenilmemesi yani dengesiz ve tek taraflı beslenme
-Aşırı kahve, koyu çay ve kola içilmesi
- Uzun süre sigara içtikten sonra sigarayı bırakma durumunda bazı kişilerde kabızlık başlayabilir
-Kalın bağırsaklarda genişleme ve uzama gibi durumlarda kabızlık olabilmektedir.
-Beldeki kireçlenmeler, bel fıtığı ve sinir basısına bağlı ağrılar da kabızlık yapabilir
Bu durumlar kişinin gayreti ve dikkati ile azaltılabilir veya tama yakın düzeltilebilir. Eğer önereceğimiz tedbir ve uygulamalara rağmen düzelme olmazsa bir hekime başvurmak zorundadırlar. Tiroidin az çalışması kalın bağırsağın genişlemesi veya uzaması, elektrolit dengesizliği (K ve Ca düzensizliği),
Nervus Vagusun düzensiz çalışmasına bağlı spastik kolon gelişmesi, Bel fıtığı ve beldeki bası, ağır depresyon veya anksiyete gibi durumlarda olayın hekim tarafından tespit edilmesi ve tedavisi gerekir.
Yatalak hastalarda kabızlık ciddi sorundur. Mutlaka üç günde bir tuvalete çıkması sağlanmalıdır.
ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER
-60 yaş üstü için günde en az 1-2 km, daha az yaşlılar için3-5 km yürümek, yürüyemeyenlerin evde kültür- fizik hareketleri yapması
-Bol su içmek
-Sabahları iki kaşık zeytin yağı ve İki bardak kılık su içmek
-Karalahana, pırasa, patlıcan, kayısı gibi sebze ağırlıklı yiyecekleri tercih edilmesi
- İşkembe, kelle paça gibi çorbaların içilmesi
-Yeşil çay ve bazen sinameki otu kullanması
- Vesveseli ve pimpirikli olmamak geniş düşünmek
-İyi bir uyku düzeni sağlamak
-Laktoz in toleransı olmayanların zaman zaman yemekten önce süt içmesi (etkisi kişiye göre değişir)
-Muz, patates pirinç ve bulgur pilavı, ekmek, makarna aşırı kuru yemiş gibi kabızlık yapan yiyeceklerden uzak durmak
- Koyu çay ve kahveden uzak durmak. Kişilere göre bazen kabızlığı çay etkilemeyebiliyor. Ama kahve herkeste hemen hemen aynı etkiyi gösterebiliyor
-Aşırı ağrı kesicileri kullanmayınız.
Ayrıca aspirin gibi bazı kan sulandırıcılar kabızlık yapabiliyor
-Mide bağırsak hareketlerini azaltan bazı mide koruyucu ilaçlara dikkat ediniz.
-Tiroit ameliyatı geçirip tümü alındıysa tiroit hormonu ilacını kullanmayı unutmamak ve mutlaka ilacı kullanmak.
-Üzüntü ve stresten uzak durunuz.
Sağlıklı mutlu bir şekilde uzun ömürler diliyorum.