Bursa'da, Osmanlı’dan bu yana yılda bir kez gerçekleştirilen, ‘Erkekler evlere, kadınlar kahvehaneye’ geleneği İnegöl ilçesi Dipsizgöl Mahallesi’nde sürdürülüyor. Kadınlar yılda 1 gün, gün boyunca dışarıda ve kahvede oturup oyun oynayıp sohbet ederken, erkekler ise evden çıkmayıp temizlik yapıyor. Gelenek, 'Kıraathane: Dipsizgöl’de yılda bir gün rol mekan değişimi' projesi ile TÜBİTAK'a da sunuldu. ilçenin 800 nüfuslu kırsal Dipsizgöl Mahallesi’nde yılda 1 gün tekrarlanan geleneğe göre, kadınlar gün boyunca dışarıda ve kahvehanede oturup, oyun oynayıp sohbet ederken, eşleri ev işi ve temizlik yapıp, evlerinin önünü de süpürüyor. Erkeklerin yılda 1 gün dahi olsa empati yaparak, kadınların gün içerisindeki iş yüklerini anlamasının amaçlandığı gelenek, mahalle sakinlerinden Halil İnalcık Sosyal Bilimler Lisesi 11’inci sınıf öğrencisi Sıla Yavuz tarafından hazırlanan, 'Kıraathane: Dipsizgöl’de yılda bir gün rol mekan değişimi' projesi ile TÜBİTAK'a da sunuldu. Kabul edilen proje kapsamında, Dipsizgöl Mahallesi’ndeki gelenek yaşatılarak kadınlar kahvede, erkekler de evde vakit geçirdi.
Karı-koca ilişkilerinde eşitlik
Mahalle sakinlerinden Nezaket Bayrak, “Bir gün dışarıdayız, erkekler evde. Güzel oluyor. Sohbet edip okey oynuyoruz" diyerek gelenekten duyduğu mutluluğu dile getirirken, anneannesinin Dipsizgöl Mahallesi’nde yaşadığını ve anneannesi sayesinde geleneği öğrenerek proje olarak TÜBİTAK’a sunduğunu söyleyen Sıla Yavuz, “Öncelikle danışman öğretmenimin yardımıyla bu projeye katılmayı arzu ettim. Devamında da anneannem dolayısıyla, bu köyde böyle bir etkinlik olduğunu biliyordum. Edindiğim bilgilerle bu projenin kadınları ne kadar mutlu ettiğini ve köye aidiyet duygularının arttığını, aynı zamanda karı-koca ilişkilerinde eşitlik sağladıklarında, avantaj sağladıklarını gözlemledik. Köyün malzemelerinin tanıtılması ve agro-turizmle birlikte popülerleşmesini sağlamakla önem arz ettiğini düşünüyoruz. Proje 4 yıldır yapılıyor ancak daha öncesinde süregelen bir şey. 2 yıldır bu geleneğe emniyet ve jandarma mensupları da katılıyor. Narkotik polisleri ile jandarma ekipleri de bugünlerde mahallemize gelerek seminer veriyor ve mahalle sakinlerinin bilinçlenmesini sağlıyor” dedi.
Yavuz’un felsefe gurubu öğretmeni Pınar Yıldız ise TÜBİTAK tarafından kabul edilen proje ile ilgili bilgi vererek şunları söyledi:
“2204 projesi bu. İnegöl Halil İnalcık Sosyal Bilimler Lisesi olarak biz de TÜBİTAK projelerimizi gerçekleştiriyoruz. Sıla’nın anneannesinin bu köyde olması sebebiyle haberdar olduk. Hem toplumsal cinsiyet eşitliği hem de köy turizminin canlandırılması açısından önemli bir proje. Yılda 1 gün rol mekan değişimi oluyor, böylelikle empati sağlanıyor. Bu köydeki hareketliliği sağlamak hem de kadını istihdamın için de kendi öz yeterliliği ile var edebilmek açısından, İnegöl için böyle bir etkinliğin olması son derece kıymetli. TÜBİTAK tarafından da kıymet verilen bir proje olarak görüldü. Şimdi panelde İnegöl’ü bu proje ile temsil edeceğiz.“
