Kasların istemsizce kasılması olarak bilinen kas spazmı yani kramp, günlük yaşamda pek çok insanın yaşayabildiği bir durum olarak karşımıza çıkıyor. Bazı insanlar bunu doğal karşılayıp sakince geçmesini beklerken bazıları da paniğe kapılabiliyor. Krampların sık görülmesi çeşitli sağlık problemlerine işaret edebiliyor. Krampın nedeninin ortaya konulması ve eğer gerekliyse buna yönelik bir tedavi planlaması yapılması önem taşıyor.
Kramp nedir?
Kramp yaş aralığı, boy, kilo fark etmeksizin herkeste görülebilecek bir kas kasılması durumudur. Kramp yaşandığı saniyelerde çoğu kişiyi paniğe sürükleyebilmektedir. Krampın yaşandığı saniyeler, dakikalar kısa sürse bile paniğe yol açabilmesindeki en büyük neden istem dışı meydana gelmesi ve yaşandığı süre zarfında durdurulamaz olmasından kaynaklanmaktadır. Kramplar sadece zihin açıkken değil, uyku esnasında uykuyu bölecek şiddette vücudun farklı noktalarında meydana gelebilmektedir. Yüzme esnasında meydana gelebilecek kramp atakları tehlikeli boyutlara ulaşabilir. Hayatın her alanında her saniyesinde kramp sancıları ile karşı karşıya kalmak hayat kalitesini olumsuz etkilemektedir
Kramp neden girer?
Kramp sancılarını veya diğer adıyla kas spazmını tek bir neden bağlamak doğru olmayacaktır. Vücuda kramp saplanmasının birçok nedeni olabilir. Bazen gün içerisinde çok fazla ayakta kalmak, gecesinde bacaklarda kramp sancısının yaşanmasına yani kas kasılmasına neden olabilir. Bazen de kramp hiçbir neden olmadan kollarda görülebilmektedir. Kramp sancıları kas ve sinirsel bir durum olarak tanımlanmaktadır. Kramp yani kas spazmı genelde kısa sürelidir ancak bazı durumlarda uzun süreli kas spazmları yaşanabilmektedir. En bilindik ve kapsayıcı nedenleri arasında sinir, stres, vitamin eksikliği, ani hareketler ve yorgunluk gelmektedir ancak uzun süreli yaşanan kramplar bazı hastalıkların habercisi konumundadır. Kramp 7’den 70’e herkeste görülebilmektedir ve genel olarak bacakların arka kısımlarında bulunan baldırlarda görülmektedir. Kasların enerjisinin azalması ya da enerjisini tüketen kaslar bu durumun açığa çıkmasına neden olmaktadır. Günlük yaşamda sinir ve stres anlarının dışında mutluluk anlarında yapılan aşırı heyecan mideye kramp saplanması olarak geri dönmektedir. Kasların temel amacı hareketliliği sağlamaktır. Kasların hareket esnasında beyinde bulunan kaslara gönderdiği gevşeme sinyali zamanında ulaşmazsa veya kaslar hareket esnasında gevşemeden, kasılırsa bu aniden vücuda saplanan kramp sancılarına neden olacaktır.
Kramp neden olur?
Varis
Kramp sancıları çoğunlukla bacak arkasındaki baldırlarda meydana gelmektedir. Gün içerisinde çok fazla ayakta kalmak ve genetik yatkınlığın payı ile varisler baldırlarda meydana gelen krampların sorumlusu olarak karşımıza çıkmaktadır.
Tiroid hastalıkları
Tiroid hastalıkları hipertiroidi ve hipotiroidi olarak ikiye ayrılmaktadır. Hipertiroidi, tiroid hormanlarının fazlalığı anlamına gelirken hipotiroidi ise azlığı anlamına gelmektedir. Tiroid hastalıklarının genel belirtleri arasında adale kramplarını bulunmaktadır.
Vitamin eksiklikleri
Bağışıklık sistemini koruyan, güçlendiren ve vücudun normal dengesini sağlayan vitaminlerin eksikliği sağlıkta ciddi problemlere yol açmaktadır. Vitamin eksikliğinin yol açabileceği problemler oldukça fazladır. Kasların gevşemeden kasılmasının sebeplerinden biri vücudun yeteri kadar vitamin almaması ve kasları besleyememesi durumundan kaynaklanmaktadır. Bu durum kramp ataklarına neden olabilmektedir.
Kalsiyum ve magnezyum eksikliği
Metabolizma içerisindeki enzimler için magnezyum minerali oldukça önem arz etmektedir. Kas ve sinir sisteminde kasın gevşemesi noktasında görev magnezyum ait iken kasılması durumunda ise kalsiyum görev almaktadır. Buna bağlı olarak kramplar kalsiyum ve magnezyum eksikliğinden kaynaklanabilmektedir.
Sinir, stres, ve heyecan
Sinir ve stres başlıca birçok rahatsızlığın nedeni olarak tanımlanmaktadır. Kaslarda meydana gelecek kasılmalarda aktif rol oynayan bu duygular istemsizce kasların kasılmasına neden olabilmektedir. Aynı durum heyecanın ve paniğin arttığı dönemler için de geçerli olmaktadır. Bu süreçte sakinliği korumak ve zihni rahatlatacak aktiviteler yapmak kasların kasılmasına engel olabilmektedir.
Gebelik
Kadınlarda gebelik esnasında alınan kilolar nedeniyle hareket kısıtlılığı yaşanmaktadır. Gebelikte alınan kilolar vücudun dengesinin değişmesine neden olabilmektedir. Bu süreç içerisinde yapılacak düzenli egzersizler, özelikle bacak kramplarını engelleyebilme özelliğine sahiptir.
Diyabet
Şeker hastalıklarının en çok rastlanılan belirtileri arasında ayak altında yanma hissi ve sık idrara çıkma belirtileri yerini almaktadır. Ancak kan şekerine bağlı oluşabilecek kas kasılmaları kramp ataklarına neden olabilir. Bu sebeple yüksek ya da düşük kan şekeri kramp sancılarına yol açabilmektedir.
Böbrek rahatsızlıkları
İnsan vücudunun ortalama yüzde 60 sudan oluşmaktadır. Su, organların işlevselliğini koruyabilmesi ve devam ettirebilmesi noktasında hayati bir öneme sahiptir. Kasların gevşeyebilmesi için sıvı ve elektrolite ihtiyacı bulunmaktadır. Sıvı ve elektrolit kaybı böbreklerde oluşan rahatsızlıklarında habercisi konumundadır. Buna bağlı olarak kramplar da meydana gelmektedir.
Ergenlik dönemi
Ergenlik dönemi büyüme ve gelişme çağı olduğundan dolayı bu süreçlerde dengesiz beslenme, düzensiz yaşam, ani kilo artışları ya da ani kilo verişleri vücudun dengesini bozabilmektedir. Tıpkı gebelik döneminde olduğu gibi düzenli egzersizler ve sağlıklı beslenme kaslarda yaşanacak krampların önüne geçebilme konusunda yardımcı olacaktır.
Ani hareketler
Gün içerisinde yapılan ani hareketler, bacak ve kollarda kramp sancılarına neden olabilmektedir. Kaslar hareketliliği sağlamadan önce beyin içerisinde bulunan kaslara gevşeme sinyali göndermektedir. Aniden yapılan hareketlerde gönderilen sinyalin gecikmesi gevşemeden gerilen kasların kramp sancısı olarak geri dönüşünü sağlayacaktır.
Kramp tedavisi nasıldır? Kramp nasıl geçer?
Kramp sancılarına cerrahi müdahale uygulanmamaktadır. Klinik muayene sonucunda hekim tavsiyesinde kullanılacak bazı ilaçlar ve kas gevşeticiler kramp sancılarının seviyesini azaltacaktır. Kramp sancılarının yaşandığı esnada sakin kalıp en yakın noktaya oturarak veya imkan varsa uzanarak kas spazmının yaşandığı noktaya hafif şekilde masaj yapmak kısa sürede spazm etkisini ortadan kaldıracaktır. Kramp sancılarının ya da kas spazmının yaşandığı sürelerde panik olup daha fazla hareket etmek sancının seviyesini artıracaktır. Hekim tavsiyesi üzerine kas gevşetici kremler kullanılabilmektedir. Ilık su ile duş almak kasların gevşemesine neden olacaktır ve kasılmasını önleyecektir. Egzersiz yapmak sağlık açısında önemli bir konuma sahip fakat yaz mevsiminde aşırı egzersiz yapmak vücuda fazlaca yüklenmek gece bacak arkasındaki baldırlarda kas spazmının ortaya çıkmasına neden olacaktır. Yüzme esnasında bacak arkasında bulunan baldırlarda kramp sancıları meydana gelebilmektedir. Su içerisinde yaşanan bacak krampları esnasında panik yapmadan sudan çıkılmalıdır aksi takdirde bacakta istemsiz ortaya çıkan kas spazmı panik ile birleşince boğulmaya neden olabilir.
Kramp sancılarının etkisini azaltmak için neler yapılmalıdır?
- Kan şekerini dengelemek
- Ani hareketlerden kaçınmak
- Kramp sancısı yaşanan bölgeye hafif masajlar yapmak
- Abartıya kaçmadan vitamin değeri yüksek meyve ve sebze tüketmek
- Çok fazla gün içerisinde ayakta kalmamak
- Düzenli beslenmek
- Düzenli egzersiz yapmak
- Ilık su ile duş almak
- Sinir ve stres yapmaktan kaçınmak
- Bol sıvı tüketmek
Kramp ağrısına ne iyi gelir?
Kramp sancısı esnasında hafif yapılacak masaj ve hekim tavsiyesi üzerine alınacak kas gevşeticiler kullanılabilir.
Kramp sancısını önlemek için neler tüketebiliriz?
Kasların kasılmasındaki başlıca nedenleri arasında kalsiyum ve magnezyum eksikliği yer almaktadır. Bu eksikliği gidermek adına k vitamini, d vitamini ve b1 vitamini içeren meyve ve sebze tüketimi sağlanabilir. Balık, havuç, ceviz, yumurta ve kuru baklagiller tüketilebilir
Kramp zararlı mıdır?
Krampların ortaya çıkması sebepsiz değildir. Kas ve sinir sistemin yolunda gitmeyen bir durumun olduğunun sinyalini verir. Klinik muayene yapılması temel problemin ortaya konmasını sağlayacaktır. Klinik muayene sonrası yaşanan kas spazmının nedenine göre bir sonuca varılabilir.
Uzun süren kramplar tehlikeli midir?
Gece uykudan uyandıran kramplar tehlikeli olabilir. Kramplar çoğu zaman bacak arkasındaki baldırlarda meydana gelir ve kramp atakları bir hafta içerisinde minimum iki kez yaşanıyorsa varis belirtisi olabilir.
Kramp damar tıkanıklığının belirtisi midir?
Bacaklarda ortaya çıkan damar tıkanıklıklarında ağrı, sızı ve kas ağrıları görülebilir. Damar tıkanıklıklarında ağrı ve sızılar bacaklar hareket halinde iken yaşanır kramplarda ise aynı durum söz konusu değildir. Kramplar uyku esnasında dahi atak şeklinde yaşanabilir.
Kramp ishal yapar mı?
Kramp tek başına ishal nedeni olmamaktadır. Bağırsak enfeksiyonları ishal, baş ağrısı ve mideye saplanan kramplar ile belirti olarak ortaya çıkar.
