Yer bilimci Prof. Dr. Celal Şengör’ün Marmara’da olası büyük bir deprem sonrası yaşanması muhtemel felaketi “İstanbul’dan gitmeyi düşünüyorum” cümlesiyle açıklamasının ardından İstanbul'un risk haritası bir kere daha gündeme geldi. AFAD, yer bilimcilerin işaret ettiği Marmara depreminde İstanbul'da en çok risk altında olan ilçeleri açıkladı.
İstanbul'da beklenen deprem ile ilgili çalışma yapan Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) hazırladığı raporlarda riskli ilçeler ve mahalleler sıralandı. AFAD’a göre, deprem İstanbul’un bütün ilçeleri için yüksek oranda risk oluşturuyor. Ancak, özellikle Adalar, Avcılar, Bahçelievler, Bakırköy, Beylikdüzü, Büyükçekmece, Küçükçekmece, Maltepe, Tuzla, Üsküdar, Zeytinburnu ve Sultanbeyli ilçeleri ile yakın mahalleler depremden büyük ölçüde etkilenecek. İBB raporunda ise en riskli ilçeler Avcılar, Fatih, Zeytinburnu, Esenler, Küçükçekmece, Tuzla ve Beylikdüzü olarak sıralanıyor. Olası büyük Marmara depreminde Zeytinburnu’nda 5 bin 334, Avcılar’da 7 bin 39, Küçükçekmece’de 12 bin 244 yapının ağır hasar alacağı tahmin ediliyor.
İŞTE EN FAZLA ETKİLENECEK İLÇELER
AFAD'ın İstanbul İl Afet Risk Azaltma Planı’na (İRAP) göre olası büyük bir depremde İstanbul’u bekleyen tehlikeler de açıklandı. Buna göre, deprem İstanbul’un tüm ilçelerinde yüksek risk oluşturmakla birlikte; Adalar, Avcılar, Bahçelievler, Bakırköy, Beylikdüzü, Büyükçekmece, Küçükçekmece, Maltepe, Tuzla, Üsküdar, Zeytinburnu ve Sultanbeyli ilçeleri ve yakın mahalleler yoğun risk altında. Belirtilen ilçelerin faya yakınlığı, yapı stoğu taşıyıcı sistem özelliklerinin yetersizliği, zemin koşullarının sıvılaşmaya müsait olması nedeniyle riskli olduğu dikkat çekiyor. Nüfus yoğunluğu ve yüksek katlı yeni binaların fazla olduğu Beylikdüzü ve Ataşehir'de özel okullar yoğunlaşmış durumda. Büyükçekmece ve Beylikdüzü'nün heyelan bölgesinde olması nedeniyle çökmeler gerçekleşebiliyor.
Esenyurt: Yüksek ve yoğun yapılaşma, artan nüfus ve göçmen yoğunluğu ile depremden etkilenme riski yükselen bir ilçe.
Silivri ve Tuzla: Aktif fay hattına yakın olmaları, alüviyon kalınlığının fazla olması ve zemin koşullarının sıvılaşmaya müsait olması nedeniyle depremden yoğun şekilde etkilenebilecek ilçeler arasında.
Bakırköy, Avcılar ve Zeytinburnu: Raporda bu ilçelerin tamamının etkileneceği öngörülüyor. Özel, devlet ve şehir hastaneleri ile okulların bu ilçelerde yoğunlaşması ve yapı stoğunun eski olması, olası etkiyi artırıyor.
Adalar: Fay hattına yakınlığı ve yapı stoğunun eski olması nedeniyle yüksek risk taşıyor. Nüfus yoğunluğunun azlığı, deniz ulaşım imkanlarının açıklığı, trafik problemi olmaması ise diğer özellikler olarak ortaya çıkıyor.
Bağcılar, Bahçelievler, Esenler, Gaziosmanpaşa, Kadıköy, Kağıthane, Kartal, Küçükçekmece, Maltepe, Pendik, Ümraniye ve Üsküdar: Kalabalık ve yoğun nüfusuyla öne çıkan bu ilçeler, kapanması muhtemel yollar nedeniyle müdahale sürecinde diğer ilçelere göre zorluk yaşanabilecek ilçeler olabileceği düşünülüyor.
RİSKİ ARTAN İLÇELER
İlçelerin risk puanlarına da yer verilen raporda ayrıca, “İstanbul kapsamındaki birçok ilçede kurumlar özelinde ortalama risk puanı yüksektir. Güney kıyı şeridindeki ilçelerin (Avcılar, Bakırköy, Beylikdüzü, Küçükçekmece, Maltepe, Silivri, Tuzla ve Zeytinburnu) özellikle aktif fay hatlarına yakın olması sebebi ile artan deprem tehlikesinin zarar verebilirliğinden ötürü risk puanları artmıştır. Aktif fay hatlarına güney kıyı şeridine göre daha uzak olan ilçelerde ise risk puanının artmasında bina stoğunu oluşturan yapıların modern deprem yönetmeliklerinin gerektirdiği koşulları sağlamamaları etkili olmuştur. Adalar ve Avrupa yakasının iç kısımlarının bina hasarlarının en yoğun yaşanacağı bölgeler olması beklenmektedir” denildi.
İLÇE İLÇE RİSKLİ MAHALLELER
AFAD tarafından geçen yıl hazırlanan “Kırmızı Eylem” planına göre, bazı ilçelerde yüzden fazla semtte acil dönüşüm yapılması gerekiyor.
Adalar: Heybeliada, Nizam, Maden, Kınalı ve Burgazada - Ataşehir: İçerenköy - Avcılar: Deniz Köşkler, Cihangir, Ambarlı, Merkez, Gümüşpala, Üniversite, Firüzköy, Mustafa Kemal Paşa ve Yeşilkent - Bağcılar: Yıldıztepe, Evren, Kirazlı, Demirkapı, Hürriyet, Fevzi Çakmak, Yenigün, Kazım Karabekir, Çınar, Yenimahalle, Bağlar, İnönü, Yavuz Selim, Merkez, Mahmutbey, Fatih, Barbaros, Göztepe, Kemalpaşa ve Sancaktepe - Bahçelievler: Şirinevler, Zafer, Kocasinan, Soğanlı, Hürriyet, Yenibosna, Çobançeşme, Cumhuriyet ve Fevzi Çakmak
Bakırköy: Osmaniye, Kartaltepe, Yeşilköy, Zeytinlik, Zuhuratbaba, Şenlikköy, Ataköy 3-4-11, Ataköy 7-8-9, Cevizlik, Yenimahalle ve Ataköy 2-5-6 mahalleri - Başakşehir: Ziya Gökalp, Şahintepe ve Güvercintepe - Bayrampaşa: Altıntepsi, Muratpaşa, Yenidoğan, İsmetpaşa, Terazidere, Ortamahalle, Yıldırım ve Kartaltepe - Beylikdüzü: Barış, Yakuplu, Kavaklı, Marmara, Adnan Kahveci, Dereağzı, Cumhuriyet, Gürpınar, Büyükşehir ve Sahil - Beyoğlu: Piyalepaşa, Piri Paşa, Kaptanpaşa, Fetih tepe, Keçeci Piri ve Hacıahmet - Büyükçekmece: Batıköy, Fatih, Pınartepe, Güzelce, Atatürk ve Hürriyet - Esenler: Fatih, Nine Hatun, Menderes, Kazım Karabekir, Tuna, Fevzi Çakmak, Oruç Reis ve Çifte Havuzlar
Esenyurt: Atatürk, Örnek, Saadet dere, İnönü, Namık Kemal, Yenikent, Fatih, İnciryepe, Ardıçlı, Güzelyurt, Mehter Çeşme, Pınar, Talatpaşa ve Merkez mahalleri - Eyüpsultan: Nişanca, Topcular, Düğmeciler, Defterdar, İslambey, Karadolap ve Güzeltepe - Fatih: Mevlanakapı, Şehremini, Akşemseddin, Seyyid Ömer, Ayvansaray, Kocamustafapaşa, Derviş Ali, Yavuz Sultan Selim, Yedikule, Hırkai Şerif, Balat, İskenderpaşa, Topkapı, Silivri Kapı, Atıkalı, Molla Gürani, Sümbül Efebdi, Ali Kuşcu, Haseki Sultan, Zeyrek, Karagümrük, Cerrahpaşa, Aksaray, Cibali ve Emin Sinan. - Gaziosmanpaşa: Merkez, Sarıgöl ve Yıldız Tabya - Güngören: Merkez, Güneştepe, Mareşal Çakmak, A.Nafiz Gürman, Haznedar, Genç Osman, Akıncılar, Sanayi, Mehmet Nesih İzmen, Güven ve Tozkoparan - Kağıthane: Talatpaşa, Merkez ve Gürsel mahalleleri - Kartal: Hürriyet, Karlıktepe, Orhantepe, Atalar, Esentepe Petrol İş ve Cevizli - Küçükçekmece: Kanarya, Cumhuriyet, Cennet, İnönü, Yeliova, Gültepe, Fevzi çakmak, Halkalı, İstasyon, Yenimahalle, Söğütlüçeşme, Kartaltepe, Sultan Murat, Fatih, Kemalpaşa ve Atakent - Maltepe: Cevizli, Bağlarbaşı, Fındıklı, Girne, Esenkent, Gülsuyu, Aydınevler, Altayçeşme, Gülensu, Zümrütevler, Yalı, Çınar, Altıntepe, Feyzullah ve İdealtepe - Pendik: Kavakpınar, Velibaba, Kaynarca ve Ahmet Yesevi - Sultanbeyli: Hamidiye, Turgut Reis, Akşemseddin, Mimar Sinan, Mecidiye, Salgamlı Devlet Ormanı, Ahmet Yesevi, Abdurrahmangazi, Orhangazi, Yavuz Selim, Hasanpaşa, Adil, Mehmet Akif ve Teferruc Tepe Ormanı - Şişli: Paşa ve Merkez - Tuzla: Postane, Aydınlı, Şifa, Mimar Sinan, Yayla, İstasyon ve Aydıntepe. - Zeytinburnu: Maltepe, Seyitnizam, Beştelsiz, Sümer, Veliefendi, Veliefendi, Çırpıcı, Telsiz, Nuripaşa, Kazlıçeşme, Yeşiltepe, Merkez Efendi ve Gökalp.