Ermenistan Başbakanı Paşinyan, “Türkler soykırım yapmadı” açıklamasında bulundu ve bu açıklama Türk kamuoyunda büyük yankı uyandırdı. Azerbaycan medyasında çıkan bir haber ise bu açıklamanın perde arkasının çok farklı olduğunu değerlendirdi. İşte o yazı:
Birkaç hafta önce, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, o tarihi dönemdeki Ermenilerin kitlesel öldürülmelerinden bahsederken, ilk kez “soykırım” terimi yerine “büyük felaket” (Ermenice “mets yeghern”) ifadesini kullandı ve Ermeniler ile Türkler arasındaki çatışmanın Çarlık Rusya tarafından kışkırtıldığını vurguladı. Ayrıca, modern Türkiye'nin bu olaylar için tarihsel bir sorumluluk taşımadığını belirtti.
Bunu takiben, Paşinyan’ın müttefiklerinden biri olan Ermeni Parlamento üyesi Andranik Koçaryan, 1915 olaylarında bir buçuk milyon Ermeninin öldüğünü, ancak isimlerinin henüz bir liste halinde toplanmadığını söyledi. Sonuç olarak, parlamenter bu listenin hazırlanmasını ve “büyük felaket”in kurbanlarının gerçek sayısının belirlenmesini önerdi.
Daha sonra, Ermeni muhalefet çevrelerinde, Nikol Paşinyan'ın 24 Nisan mesajında, Türkiye ile ilişkilerin normalleşmesini kolaylaştırmak amacıyla “soykırım” terimini yine kullanmayıp “mets yeghern” ile değiştirebileceğine dair endişeler dile getirildi.
Ve bugün, mesajında, Paşinyan bu endişeleri kısmen doğruladı ve hem “soykırım” terimini hem de “mets yeghern” ifadesini kullandı. Ancak, ulusa seslenişinin ana özelliği, Ermenistan Cumhuriyeti’nin kuruluşundan bu yana, Başbakanın 1915 olaylarına atıfta bulunurken ilk kez bu olaylardan Türkiye Cumhuriyeti’ni sorumlu tutmamasıydı.
Özellikle, Paşinyan şu şekilde konuştu: “...Birinci Dünya Savaşı yıllarında büyük bir trajedi meydana geldi ve yüzyıllar önce devletliğini kaybeden ve devlet geleneğini esasen unutan Ermeni halkı, jeopolitik entrikalar ve sahte vaatlerin kurbanı oldu. Her şeyden önce, kendilerine barışı ve onun kurallarını anlaşılır kılacak siyasi bilgelikten mahrum bırakıldılar.”
Bu alıntı, Paşinyan’ın Osmanlı İmparatorluğu'nun tebaası olan Ermenilerin Çarlık Rusya'nın sahte vaatlerine inandıklarını ve Osmanlı İmparatorluğu'na isyan ederek kendilerini jeopolitik entrikaların araçları haline getirdiklerine dair oldukça açık bir imayı içeriyor.
Böylece, Başbakan Nikol Paşinyan, 1915 olayları için etkili bir şekilde Ermenileri kendilerini suçlayan ve genellikle “Ermeni soykırımını” tanımayan ülkelerin liderleri tarafından kullanılan “mets yeghern” terimini kullanan ilk Ermeni lider oldu.
“Büyük felaket, bizim için ulusal bir trajedi ve travma haline geldi ve abartısız, sosyal psikolojimizi tanımlayan bir faktör oldu,” diye devam etti Paşinyan. “Bugün bile, dünyayı, çevremizi, kendimizi büyük felaketin travmasının etkisi altında algılıyoruz: bu travmayı aşamadık. Bu, uluslararası tanınan bir devlet olarak, bazen diğer ülkeler ve uluslararası toplumla ilişkilerimizde ve rekabetimizde, travma halinde olduğumuz anlamına geliyor ve bu nedenle bazen gerçekleri ve faktörleri, tarihsel süreçleri ve öngörülen ufukları düzgün bir şekilde ayırt edemiyoruz.”
Türk makamlarının Paşinyan’ın 24 Nisan mesajına resmi yanıtı henüz açıklanmadı. Ancak, özeti Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın dün yaptığı bir açıklamada yer aldı.
“Güney Kafkasya’da yeni bir düzen kuruluyor,” dedi Türkiye Cumhurbaşkanı. “Yersiz anıları bir kenara bırakmanın zamanı geldi. Gerçeklikle ilgisi olmayan uydurma tarihlere dayanmak yerine zamanın gerçeklerine uygun hareket etmek her zaman daha iyidir. Artık Nikol Paşinyan da bunu anladı.” (az.media’dan çeviren Samira Hadıyeva)
