ÖZEL HABER / ZUHAL ÖMÜR TARAKCİ
Fazla ekrana maruz kalmış çocuklar, zaman ile büyüdükçe, bu çocuklarda dikkat eksikliği, hiperaktivite, öğrenme zorluğu, konuşma zorluğu, kelimeleri doğru seçip kendini ifade edememe, hırçınlık, saldırganlık ve hatta zamanla akran zorbalığına kadar uzanan problemlere neden olabiliyor. Bu problemlerde zamanında çözülmediği takdirde ebeveyn çocuk arasında uçurumlar oluşturuyor. Psikolog Betül Bulut Yazıcıoğlu, yapmış olduğumuz röportaj ile de bu tezimizi doğruluyor: “Çağımız oyunu olan dijital oyunlar çocuklar üzerinde birçok etkiye neden olabiliyor. Oyunların içeriğinde karşılarına ne çıkacağı belli olmuyor ve bu da çocuğun yaşına uygun olmayan durumlarda korku etkisi, şiddete yönelme ya da uygunsuz davranışlar yaratabiliyor. Ayrıca dikkat süresi üzerinde de olumsuz bir etki meydana getiriyor.”
Tiktok neden zararlı bir uygulama? Roblox ve Minecraft’a neden dikkat etmeliyiz? Uçurumun ucundaki çocuğumuza nasıl yaklaşabiliriz? Ebeveynler çocuklarıyla nasıl vakit geçirebilir?
Çağımızın en büyük sorunlarından biri de çocuk oyunları başlığı altında çocukları istismar eden, aşağılayan, çocuklar arasında farklar olduğunu öne süren, ebeveynleri kötüleyen, çocukların duygusal anlık boşluklarından yaralanmayan çalışan, o anda o yaştaki bir ergen çocuğa desteğini tam sunan oyunlar be sohbet siteleri. Bu tarz siteler çocuklarımızın düşüncelerinden uzaklaşmasına, günlük sıkıntıları unutturmasına ve bazı duygusal açlıklarını yok saymasına yardımcı olabilir. Ama bu tarz hisler anlıktır.
TİKTOK ZARARLI BİR UYGULAMA!
İlk olarak tüm sosyal medya kullanıcılarının yakından takip ettiği, 100 kişiden 98’inin kullanıcı profilinin olduğu, canlı yayınlar yapılabileceği gibi video çekip yüklemek ya da sadece izlemek için bile hesaplar oluşturulan tiktok. Sadece ergenlik çağındaki çocuklar için değil tüm yetişkinler için zararlı bulunan bir uygulama.
Bir diğeri de benzer özelliklere sahip olan 2 oyun sitesi; roblox ve minecraft.
ROBLOX VE MİNECRAFT NEDEN ZARARLI!
Zararlı çünkü içerisinde birçok şey barındırıyor; istismar, cinsellik, taciz, çocuk pornosu, zorbalık, saldırganlık, bireysellik ve yalnızlık oluşabilecek zararlardan sadece birkaçı. Çocuklarımız bu tarz sitelerde sadece oyun oynamazlar, çiftlik, bahçe ya da ev inşa etmezler, sohbet odalarında kendi akranları zannettikleri diğer kişilerle tanışırlar. Bu tanışma zaman ile gelişir, büyür ve ergen olan çocuğumuzun karşısındaki kişiye güvenmesi ile taçlanır. Bu oyunlar ve sohbetler masum bir şekilde başladığı halde zaman içinde kaosa dönüşür. Ebeveynler olarak çocuklarımıza sesimizi duyuramayacak duruma geliriz. İşte burada ebeveyn ve çocuk arasındaki uçurum derinleşir ve kayıplar başlar. Ne kadar çabalarsak çabalayalım genelde sonu hüsran ve zarar ile sonuçlanır.
UÇURUMUN UCUNDAKİ ÇOCUĞUMUZA NASIL YAKLAŞABİLİRİZ?
Burada ilk yapılması gereken şey çocuğumuzu en az 2 yaşına kadar ekranlardan uzak tutmak. 2 yaşına kadar ekrandan uzak kalmış çocukların kendilerini ifade edebilme, konuşabilme, el ayak koordinasyonlarını kullanabilme becerileri ekrana maruz kalmış çocuklara oranla daha fazladır.
Çocuğum 2 yaşını geçti, teknolojik bir çağda yaşıyoruz, ne kadar daha ekranlardan uzak tutabilirim dediğinizi duyar gibiyim. Ve çok haklısınız. Çocuklarımız artık teknolojinin içinde büyüdükleri için akranlarından da eksik kalmamaları adına kontrollü bir şekilde gözlemlenerek teknoloji ile tanıştırılabilirler. Teknolojiyi olumlu yönde kullanmakta fayda vardır.
EBEVEYNLER ÇOCUKLARLA NASIL VAKİT GEÇİREBİLİR!
Çocuklarımıza hikayeler ve masallar dinletebiliriz. Artık bu tarz siteler mevcut, mesela Spotify.
Okula başlamış bir çocuğumuz varsa kendi okuduğu hikayeleri kaydedip dinleterek çocuğumuzu motive edebiliriz. Herkes; çocuk ya da yetişkin kendi başarısıyla gururlanır.
Boyama yaptırabiliriz.
Günlük tutturabiliriz. Kim bilir belki de zamanla kendi hikaye kitabını bile yazmayı düşünür.
Ne yaparsak yapalım, çocuğumuza yanında olduğumuza dair desteğimizi hissettirmeliyiz. Ne demiş Joseph Joubert “Çocukların nasihate değil, kendilerine örnek olacak rol modellere ihtiyaçları vardır.”
ÇOCUKLARIMIZ İÇİN DAHA FAZLA NE YAPABİLİRİZ?
Psikolog Yazıcıoğlu da çocuklarımız için daha fazla neler yapabiliriz sorusunu şu şekilde yanıtlıyor: “Oyun içeriği ve süresi kontrol altına alınmayan çocuklarda bağımlılık da gözlenebilir. Ebeveynlere burada önemli rol düşüyor. Çocuğumuz için her şeyin en iyisini isteriz, bu konuda da dikkat etmek gerekiyor. Çocuklarımız dünyayı bizim üzerimizden algılar ve öğrenirler. İyi bir rol model olmak ve baş edilemeyen durumlarda destek almak çok önemli.”