Türkiye için siyasi bir dönüm noktası olan 2015 seçimleri, dış basında da ilgiyle karşılandı. Seçim sonuçları üzerinden pek çok tahmin, yabancı basın kanallarında yer buldu.
Associated Press: İktidar partisi parlamentodaki çoğunluğu kaybetti
Uluslararası yayın yapan Associated Press (AP) seçim sonuçlarına ilişkin, genel seçim sonuçlarının Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan”a “sersemleten bir yumruk” indirdiğini yazdı. Seçim kampanyasında etkin rol alan Erdoğan’ın anayasa değişikliği ve güçlü bir başkanlık için halktan 400 milletvekili istediğini hatırlatan AP, AK Parti’nin anayasayı referandumla değiştirmek için gerekli olan 330 milletvekiline bile ulaşamadığını belirterek anayasayı referanduma gerek olmadan değiştirmek için Meclis’te 367 sandalyeye ihtiyaç duyulduğunu da yazdı.
Reuters: Yatırımcılar olası siyasi belirsizlikten çekiniyor
Uluslararası haber ajansı Reuters, AK Parti’nin 10 yılı aşkın iktidarında ilk defa TBMM’de çoğunluğu elde edemediğinin altını çizdi. Haberde, yatırımcıların olası siyasi belirsizlikten çekindikleri yorumuna yer verildi.
The Guardian: Yeni anayasa yapma isteği seçmen tarafından reddedildi
AK Parti’nin TBMM’deki çoğunluğunu kaybettiğinin altını çizen The Guardian gazetesi seçim sonuçlarını, “Sonuçlar, Adalet ve Kalkınma Partisi’nin yeni bir anayasa yapma isteğinin seçmen tarafından reddedildiğini işaret ediyor” ifadeleriyle okurlarına duyurdu. Gazete, seçim barajını geçen HDP’yi “Seçimin sürpriz yıldızı” olarak nitelendirdi.
BBC: AKP çoğunluğu kaybetti
HDP’nin yüzde 10 barajını geçerek TBMM’deki yerini garantilediğini belirten BBC, seçim sonuçlarını “AK Parti çoğunluğu kaybetti” ifadesi ile sayfasına taşıdı. BBC, “Bir zamanlar durdurulamaz olarak görülen AK Parti, koalisyon kurmak için yoğun çaba harcamak zorunda kalabilir” yorumunda bulundu.
New York Times: Erdoğan bu seçimlerde karaya oturdu
ABD’de yayın yapan New York Times (NYT) gazetesi, 2015 seçimlerinin ilk sonuçlarını, “Seçmenler, Amerikan stili başkanlık sistemi getirmek isteyen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı azarladı, AKP tek parti iktidarını yitirdi” diye duyurdu.
Seçimlerin Erdoğan ve AKP için açık bir yenilgi olduğunu vurgulayan NYT, Erdoğan’ın ‘Başbakanlıktan, Cumhurbaşkanlığı’na geçerek artırdığı gücünün bu seçimlerle karaya oturduğu’ değerlendirmesini yaptı.
WSJ: AKP hezimete uğradı
Amerika’da yayın yapan Wall Street Journal (WSJ) gazetesi, AK Parti’nin 2015 seçimlerinde hezimete uğradığını aktardı. İlk gelen sonuçların, AK Parti’nin, 2002’den bu yana sürdürdüğü tek parti iktidarını yitireceği yönünde olduğunu belirten WSJ, AK Parti’nin muhalefet partilerinden çok oy almasına karşın, tek parti iktidarını yitirip, koalisyona gitmekle yüz yüze kalabileceği yorumunda bulundu.
Die Welt: HDP meclise girdi, AKP tek başına iktidarı yitirdi
“Türkiye seçimini yaptı. İktidar partisi AKP çoğunluğu kaybetti. Kürt yanlısı parti HDP parlamentoya girmeyi başardı.”
Die Zeit: Erdoğan’ın partisi AKP, hükümet çoğunluğunu kaybetti
“Kürt partisi HDP parlamentoya girdiği için, AKP’nin tek başına iktidarı zor görünüyor.”
Bild: “Erdoğan’a fren”
Almanya’da yayımlanan Bild gazetesi “HDP meclise girdi, AKP tek başına iktidarı kaybetti” şeklinde verdi. Haberde, “AKP kaybetti. Yüzde 40 ile birinci parti oldu ama, 2011 seçimlerinde yüzde 50’ye yakındı. HDP’nin barajı geçmesi, AKP’nin planlarını değiştirdi. Bunların başında başkanlık sistemi geliyor. AKP 261 dolayında milletvekili çıkartacak gibi. AK Parti anayasayı referanduma götürecek 330 milletvekili hedefliyordu.
CNN: Parlamento seçimlerinde oyunun kurallarını değiştiren oylama
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın partisi Adalet ve Kalkınma Partisi AKP seçimi yüzde 41 oy oranıyla kazandı. 550 sandalyeli parlamentoda AKP 259 milletvekili kazandı. Bu sonuç iktidar partisinin koalisyon olmadan hükümet kurmasına izin vermiyor.
Der Spiegel: Türkiye’de Parlamento seçimi: Kürt coşkusu
Almanya’da yayımlanan Der Spiegel dergisi internet sayfasında Türkiye’deki seçim sonuçlarını “Türkiye’de Parlamento seçimi: Kürt coşkusu” başlığıyla verdi. Kürt kökenli HDP’nin tarihi bir seçim zaferiyle Türkiye Parlementosu’na girdiğini belirten Der Spiegel, bu sonuçla AK Parti’nin iktidar çoğunluğunu yitirdiğini vurguladı. Haberde, “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan için şimdi demokrasinin nasıl işlediğini gösterme zamanı” yorumu yapıldı.
El Pais: Erdoğan’ın partisi kazandı ama çoğunluğu kaybetti
HDP’nin yüzde 10 barajını geçtiğinin altını çizen İspanya gazetesi, AK Parti’nin seçim sonuçlarının, kendi kontrolü altında başkanlık sistemine geçmek isteyen “tartışmalı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın” geleceğini ilgilendirdiğini yazdı.
Oyların çalınmasından endişe eden muhalefetin on binlerce insanı seferber ettiğine ve bunun yanı sıra AGİT ve Avrupa Konseyi’nden gözlemcilerin seçimleri izlediğine dikkati çeken El Pais, birden fazla oy kullanmaya çalışan AK Parti’lilerin gözaltına alındığı bilgisini verdi. Gazete, “Erdoğan ve AKP’nin gittikçe artan baskıcılığı yüzünden meydana gelen siyasi kutuplaşma, parti merkezlerine bombalı eylemlerin yapıldığı ve saldırıların düzenlendiği seçim kampanyasını doğurdu. Avrupa kurumları, Anayasa’da belirtildiği üzere tarafsız olması gereken Erdoğan’ın sürekli müdahale etmesi ve medyada orantısız yer alması sebebiyle eşit olmayan seçim kampanyasına dair endişelerini dile getirdi” dedi.
El Mundo: Türkiye’de Erdoğan’ın partisi çoğunluğu kaybetti, Kürtler parlamentoya girdi
Gazete, “Kürtlerin duygusal başkenti Diyarbakir bu seçimlerde kilit rol oynuyor. Erdoğan’ın otokratik arzuları konusunda karar verecek olan HDP yüzde 10’luk barajı aştı” diye yazdı.
Son yıllarda Türkiye’nin türbülanslı döneme girdiğini kaydeden El Mundo, özgürlükleri kısıtlayan yeni yasaların geçirildiğini, sokaklarda daha fazla baskının yaşandığını ve iktidar ve Cumhubaşkanlığı’ndan kutuplaştırıcı söylemlerin yapıldığını belirtti.
La Vanguardia
Kürtler parlamentoda temsil edilme şansını elde ederken, Erdoğan başkanlık sistemine geçmek için anayasa değişikliği isteğinden uzaklaştı.
ABC: Erdoğan’ın partisi kazandı ama çoğunluğu kaybetti
Haberde, “Türkiye son 10 yılın en kritik seçimini geride bıraktı. Bugünkü seçimlerde 13 yıldır iktidarda olan AKP’nin kurucusu islamcı Recep Tayyip Erdoğan’ı destekleyenler ve karşı olan sosyal ve politik iki blog karşı karşıya geldi” ifadeleri kullanıldı.
The Atlantic: Cumhurbaşkanı Erdoğan üçlü yenilgiyle karşı karşıya
"Pazar günü yapılan genel seçimlerde, seçmenler çoğunluğa ulaşmasını ve benzer şekilde Cumhurbaşkanı'nın iktidarı ele geçirmesini engelleyerek AKP'ye cevabını verdi."