Bir süre önce randevu sistemine geçen Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) bu uygulamasında yaşanan sorunlar nedeniyle çiftçinin buğdayını düşük fiyat veren tüccara satmak zorunda kaldığı bildirildi.
Konuyu Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, gündeme getirdi. Bayraktar, yaptığı basın açıklamasında, TMO'nun ranedvu sisteminde ciddi sorunlar yaşandığını belirterek, "TMO sorunları gidererek acilen alım yapmalıdır" dedi.
Buğday ve arpa hasadının ülke genelinde yoğun bir şekilde devam ettiğini ve bazı bölgelerde tüccarların çiftçiden ürün almak istememesi nedeniyle çiftçilerin mağdur olduğuna dikkat çeken Bayraktar, "Bu yıl rekoltede artış var. Ancak, serbest piyasada fiyatların düşük seyretmesiyle bazı bölgelerde sanayiciler ve tüccarlar çiftçiden ürün almak istemiyor. Çiftçi ve üretici de ürününü düşük fiyat veren tüccarlar yerine TMO'ya değerinde satmak istiyor. TMO, hasadın bitmek üzere olduğu ve hasadın yeni başladığı bölgelerde randevu sisteminde yaşanan sorunları gidererek acilen alım yapmalıdır. Hasadın başlamadığı bölgelerde ise tedbirlerini almalıdır" ifadelerini kullandı.
"FİYATLAR ÜRETİCİ LEHİNE ACİLEN DÜZELTİLMELİ"
TMO'nun alım fiyatını prim hariç makarnalık buğdayda ton başına 9 bin lira, ekmeklik buğdayda ton başına 8 bin 250 lira, arpada ton başına 7 bin lira olarak açıkladığını hatırlatan Bayraktan şöyle devam etti;
"TMO satış fiyatını makarnalık buğday için ton başına 10 bin 200 lira, ekmeklik buğday için 9 bin 350 lira ve arpa için 7 bin 725 lira olarak belirledi. Açıklanan bu fiyatlara rağmen serbest piyasada fiyatlar ortalama olarak; makarnalık buğday için ton başına 8 bin 79 lira, ekmeklik buğday için ton başına 6 bin 982 lira, arpa için ise ton başına 5 bin 697 lira seviyesindedir. Bu konuda Birliğimize ve Ziraat Odalarımıza çiftçilerimizden yoğun şikâyetler geliyor. Serbest piyasadaki fiyatlar bölgesel olarak bazı yerlerde maliyetin altında kalıyor, bazı bölgelerde ise ancak maliyeti karşılıyor. Hiçbir esnaf, tüccar, alın teriyle evine ekmek götüren vatandaş maliyetine ya da zarar ettiği bir işi yapmaz. Bu durum sürdürülebilir değildir ve çiftçinin üretimden uzaklaşmasına neden olmaktadır. Toprak Mahsulleri Ofisi acilen etkili alım politikasını güçlendirerek piyasaya da hâkimiyeti sağlamalıdır. Toprak Mahsulleri Ofisi hızlı alım ve erken ödeme yaparak piyasa fiyatlarını yükseltmelidir. Üreticilerimizin lehine olacak şekilde, bu durum acilen düzeltilmelidir. Bundan başka çaremiz yoktur."
"FIRSATÇILARA ENGEL OLUNMALI"
Müdahale alım fiyatlarının açıklanması ve Çiftçi Kayıt Sistemi'ne kayıtlı buğday ve arpa üreticilerine, destek verilmesiyle serbest piyasada fiyatların yükseleceği beklentisinin yerini bulamadığına değinen Bayraktan, çiftçilerin ürününü düşük fiyat veren tüccar veya diğer piyasa aktörleri yerine TMO'ya satmak istediğini kaydetti.
Çiftçilerin, hasadın yoğunlaştığı birçok bölgede TMO'dan randevu almakta sorun yaşadığına vurgu yapan Bayraktar, "Unutulmamalıdır ki çiftçinin hasat edilen ürünü bekletme imkânı yok. Çiftçilerimizin birçoğu borçla üretim yapıyor ve borcunu kapatması gerekiyor. Toprak Mahsulleri Ofisi acilen alım merkezlerini artırarak, gerekirse yığma olarak alım yapmalı ve çiftçilerimizi tüccarın insafına bırakmamalıdır. Ayrıca Toprak Mahsulleri Ofisine ürün satma imkânı olan çiftçilerimizin hesabına 1 ay sonra değil de 15 gün içerisinde ödeme yapılırsa piyasada çiftçinin ürününü yok pahasına almak isteyen fırsatçılara engel olunacaktır” diye konuştu.
"ARTAN FİYATLARI ÜRETİCİYİ ZORLUYOR"
Kurdaki artışa bağlı olarak mazot, gübre gibi girdi fiyatlarının sürekli yükselmesinin çiftçiyi zorladığını dile getiren Bayraktar, “Haziran ayında mazot fiyatları bir önceki aya göre yüzde 23 artarken gübre fiyatları ortalama yüzde 4 civarında yükselmiştir. Maliyet artışlarını telafi edebilmek için üreticilerimiz bu sezon hasattan yeteri kadar gelir elde edemezse önümüzdeki sezon hububat üretiminden vazgeçecek üretim düşecektir. Üreticilerimizin önümüzdeki sezon için yeterli girdi temin edebilmesi, ürününü değerinden satıp yeterli para kazanmasına bağlıdır” değerlendirmesinde bulundu.
