Dünyanın sayılı ekonomistleri arasında gösterilen Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nden Prof. Dr. Daron Acemoğlu, Türkiye'de 14 Mayıs'ta gerçekleştirilen Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci tura kalmasının ardından ekonomiyi değerlendirdi. Acemoğlu, "Ülkenin ekonomik çöküşe nasıl dayanacağını bilmiyorum" dedi.
Acemoğlu, yaptığı bir dizi paylaşımla 14 Mayıs seçim sonuçlarının Türkiye'deki ekonomiyi nasıl etkileyeceğini açıkladı. Sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Türkiye’ye dair tespitlerini 11 maddede sıralayan Acemoğlu, haberlerin kötü olduğunu belirterek, ekonominin paramparça olduğunu, AKP'nin himaye şebekesini güçlendirmek için rezervleri tükettiğini ve vaatleri ile harcamalarını büyük ölçüde genişlettiğini söyledi.
İşte Prof. Dr. Daron Acemoğlu’nun paylaşımları:
Durumu anlamak için Türk seçmeninin çok fazla milliyetçi bir hale geldiğini kabul etmek önemli. Milliyetçi oyların Erdoğan, MHP, İYİ Parti ve diğerleri arasında paylaşılmasına rağmen, Erdoğan’ın müttefiki aşırı sağcı MHP oyların yüzde 10’unu aldı.
"DEPREME RAĞMEN KONUT VE İŞ VAATLERİ İŞE YARADI"
Cumhurbaşkanı ve ortakları, televizyonu ve yazılı medyayı tamamen kontrol ettiler ve bunu milliyetçiliğin alevlerini körüklemek için, özellikle muhalefetin Kürt ayrılıkçılarla iş birliği içinde olduğu iddialarıyla kullandılar. Kılıçdaroğlu’nun Alevi olmasıyla birleşince bu etkili olmuş olabilir.
Kötü ekonomi yönetimi ve yaygın yolsuzluk, birçok kişinin (ben dahil) düşündüğü kadar geniş bir öneme sahip değildi. Büyükşehirlerde önemliydi ancak AKP’nin himaye şebekesi kurduğu ve kullandığı yerlerde değildi.
En sarsıcı olanı, AKP deprem bölgelerinde çok başarılı oldu. Himaye şebekesinin çok önemli olduğu yer bu noktadır. Belediye çapında ve daha üst seviyelerde yıllarca süren yolsuzluklar, depremlerin etkileri ve ölümlerin sorumlusuydu. Ancak konut ve iş vaatleri işe yaradı.
"SADECE TÜRKİYE DEĞİL, DÜNYADAKİ DEMOKRASİLER İÇİN KÖTÜ BİR HABER"
Çoğumuzun Erdoğan’ın siyasi becerilerini ve durumu okuyup kontrol etme yeteneğini bir kez daha hafife aldığı ortaya çıktı. Medya hakimiyeti önemlidir ancak durum onun ötesinde. Bu sadece Türkiye’de değil tüm dünyadaki demokrasiler için kötü bir haber.
Bütün bunlar Türk kurumlarının geleceği için kötü haber. Yargı ve kolluk tüm bağımsızlığını kaybetti. Güçlü yolsuzluk ağları (inşaat endüstrisi merkezli) ve medyanın durumu ile birleştiğinde, bu gerçekten kötü bir haber.
AKP’nin kurduğu makinenin seçim başarısını da tanımak ve ders almak zorundayız. Bu, demokratik işleyişin bir parçası ancak (bazıları hapiste olan) muhaliflere ve rakiplere yönelik baskı, medya kontrolü ve sindirme nedeniyle ‘gerçekten demokratik’ değil.
Ancak demokrasi için işler daha da kötü olabilir. AKP milletvekillerini kaybetmiş olsa da, muhalefet artık daha zayıf ve daha parçalanmış durumda. CHP’nin koalisyonu bir arada tutmak için müttefiklerine birkaç parlamento sandalyesi vermesi bunu artırıyor. (Bu bir hata olabilir).
"ÜLKENİN EKONOMİK ÇÖKÜŞE NASIL DAYANACAĞINI BİLMİYORUM"
Daha da kötü haberler: Ekonomi paramparça. AKP, himaye şebekesini güçlendirmek için rezervleri tüketti ve vaatleri ile harcamalarını büyük ölçüde genişletti. Ülkenin ekonomik çöküşe nasıl dayanacağını bilmiyorum.
Endişelerden biri, ekonomik krizin (bence durumun ciddiyetini tam olarak anlamış gibi görünmeyen) bir muhalefet hükümeti iktidarında gelmesi ve CHP ile diğerlerinin itibarını zedelemesiydi. Şimdi bunu bozan AKP ekonomiyi düzeltmeye çalışacak.
Maalesef AKP’nin de krizle başa çıkabileceğine dair bir işaret görmüyorum. Bu görevi üstlenecek çok az kalifiye insan var ve yolsuzluk ile kötü yönetim muhtemelen devam edecek. Ekonominin ve demokrasinin geleceği için endişeleniyorum.
