İstanbul'un fethine kadar 916 yıl kilise, 1453'ten 1934'te alınan kararla müze oluncaya dek cami olarak kullanılan, 86 yıl müze olarak hizmet veren Ayasofya, geçen hafta kılınan cuma namazıyla yeniden cami olarak ibadete açıldı.
Öte yandan, İstanbul’u işgal planı yaptığı sırada 1921 yılında tasarladığı ve 1923’te tedavüle sokmaya hazırladığı üzerinde Haçlı Ayasofya motifi yer alan 500 Drahmi yeniden gündeme geldi.
Söz konusu paralar, Amerikan Doları matbaasında tasarlandı ve orada basılan para 1923’te tedavüle girecekti.
Gerçekte İstanbul’u almak isteyen Yunanlılar, savaşı kaybettikleri için 1921 yılında tasarladığı bu banknotu tedavüle veremedi.
Söz konusu banknotlarda dikkat çeken bir detay ise, minaresi olmayan ve kubbesi Haç takılmış Ayasofya resmi olmasıydı... Atatürk, İstanbul’u almasaydı bu para kullanılacaktı.
Yunan Merkez Bankası'nın 1921'de Anadolu işgali sürerken tasarladığı, 1923'te tedavüle girmesi planlandığı, Ayasofya'nın minaresiz halinin basıldığı işte o 500 Drahmi:
AYASOFYA'NIN TARİHİ VE ÖNEMİ NEDİR?
Ayasofya Doğu Roma İmparatorluğu'nun İstanbul'da yapmış olduğu en büyük kilise olup aynı yerde üç kez inşa edilmiştir. İlk yapıldığında Megale Ekklesia (Büyük Kilise) olarak adlandırılmış, 5'inci yüzyıldan İstanbul'un fethine kadar Hagia Sophia (Kutsal Bilgelik) olarak isimlendirilmiştir. İmparator Konstantios tarafından 360 yılında yaptırılan Megale Ekklesia ve İmparator II. Theodosis'in 415 yılında yeniden inşa ettirdiği kilise halk ayaklanmalarında yıkılmıştır. Günümüz Ayasofya'sı, İmparator Justinianos tarafından dönemin iki önemli mimarı Tralles'li (Aydın) Anthemios ve Miletos'lu (Balat) İsidoros'a yaptırılmıştır.
16'ncı ve 17'nci yüzyıllarda, Ayasofya'nın içine mihraplar, minber, müezzin mahfilleri, vaaz kürsüsü ve maksureler eklenmiştir.Yapının dışına farklı dönemlerde yaptırılan minareler, medrese, sıbyan mektebi, muvakkithane, şadırvan, sebiller, güneş saatleri, mütevelli heyeti odası ile Ayasofya, Osmanlı Dönemi'nde kompleks bir yapıya dönüştürülmüştür.
AYASOFYA NE ZAMAN YAPILDI?
Ayasofya Doğu Roma İmparatorluğu'nun İstanbul'da yapmış olduğu en büyük kilise olup aynı yerde üç kez inşa edilmiştir. İlk yapıldığında Megale Ekklesia (Büyük Kilise) olarak adlandırılmış, 5'inci yüzyıldan İstanbul'un fethine kadar Hagia Sophia (Kutsal Bilgelik) olarak isimlendirilmiştir. İmparator Konstantios tarafından 360 yılında yaptırılan Megale Ekklesia ve İmparator II. Theodosis'in 415 yılında yeniden inşa ettirdiği kilise halk ayaklanmalarında yıkılmıştır. Günümüz Ayasofya'sı, İmparator Justinianos tarafından dönemin iki önemli mimarı Tralles'li (Aydın) Anthemios ve Miletos'lu (Balat) İsidoros'a yaptırılmıştır.
