Fay nedir? Nasıl kırılır?
AFAD’ın resmi sitesinde yer alan bilgiye göre fay, yer kabuğunu oluşturan levhaların hareketleri sonucu oluşan gerilmeler ve sıkışmaların, yer kabuğunun bazı bölümlerinde yüzyıllarca enerji biriktirmesi ve bu enerjilerin zaman zaman ortaya çıkmasıyla yer kabuğundaki hareketli kesimlere verilen addır.
Bu birbirlerinin hareketini engelleyen levhalar arasında sürtünmeler başlar. Bu sürtünme sırasında büyük kaya kütlelerinin arasında kalan zayıf yerler yani fay zorlanır ve buralarda gerilme enerjisi birikir.
Kısa zaman içerisinde çok şiddetli bir kırılma ve hareket ortaya çıkar. Bu oluşan ilk harekete ‘DEPREM’ (ANA ŞOK), şiddetli sarsıntının etkisiyle o bölgedeki yer kabuğunun zayıf diğer kısımlarının kırılmasına ise ‘ARTÇI DEPREM’ (artçı şoklar) denir.
Zorlanma ve sürtünmenin etkisiyle kısa bir zaman içerisinde çok şiddetli bir kırılma ve hareket ortaya çıkar. Oluşan ilk harekete “deprem” (ana şok), şiddetli sarsıntının etkisiyle o bölgedeki yer kabuğunun zayıf diğer kısımlarının kırılmasına da “artçı depremler” (artçı şoklar) denir.
Deprem nasıl meydana gelir?
Yerkabuğu içindeki kırılmalar sonucunda ortaya çıkan titreşimler dalgalar halinde yayılır. Bu dalgaların geçtikleri ortamları ve yeryüzünü sarsma olayına deprem adı verilir. Depremin diğer isimleri; zelzele, yer sarsıntısı ve seizmadır. Depremler ‘sismograf’ ile ölçülür. Depremde kullanılan büyüklük ve şiddet kavramları karıştırılmaktadır fakat bunlar farklı anlamlara gelmektedir.
