Profesyonel Yatırımcı Gözüyle; “Piyasa Riskleri” adlı bir kavram vardır.
Bu riskleri görmeden ve tartmadan yatırım yapılması kötü sonuçlara neden olabilir.
Piyasa riskleri üç grupta incelenir
1-Faiz Riski
2-Kur Riski
3-Ülke Riski
Tasarruflarınızı yatırıma dönüştürüyorsanız, öncelikle reel faiz oranlarına göre yatırımlarınızı planlamanız gerekir.
Yaptığınız yatırımlar reel faiz oranlarından daha fazla kazanıyorsa doğru yoldasınız.
Reel faiz = piyasa faiz oranı - enflasyon oranı
Fakat faiz oranları arttıkça faiz dışındaki yatırımlarınızın riskinizin artacağını ve kaybedebileceğinizi de hesap etmelisiniz.
İkinci önemli risk “Kur Riski”dir.
Döviz kurlarındaki herhangi bir hareketin risk oluşturduğunu ve yatırımlarınızı hangi para birimi enstrümanlarıyla yapıp yapmayacağınıza önceden doğru karar vermeniz gerektiğini bilmelisiniz.
Örneğin;eğer Türk Lirası'na bağlı faiz enstrümanına yatırım yaptıysanız Türk Lirası değer kazandığı sürece siz de kazanacaksınız.
Tersi durumda TL değer kaybettiğinde ise;Türk Lirası'na yüksek faiz de alsanız,”Kur Riski” dolayısıyla faiz kazancından zarar etmeniz mümkündür.
Yine Türk Lirası'na bağlı bir enstrüman olan hisse senetlerine yatırım yaptıysanız;aynı şekilde “Kur Riski”nden dolayı yüksek zarar edebileceğinizi de hesap etmek durumundasınız.
Üçüncü ve bana göre en önemli risk ise “Ülke Riski”dir.
Ülke riski bir ülkenin ekonomik ve politik açıdan taşıdığı risklerin sermaye maliyetine ve dolayısıyla karlılığa olan etkisidir.
Ülke riskinin sermaye maliyetine etkisi ülke risk primi üzerinden olur.
Kredi derecelendirme kuruluşlarının zaman zaman ülkelere verdikleri kredi notları bu risk priminin ne seviyede olduğunu gösterir.
Ülke riskinin iki onemli kaynağı Politik Riskler ve Ekonomik Risklerdir:
Politik Riskler
Hükümet problemleri
Savaş hali
Kamulaştırma
Konvertibilite olmaması(yerel paranın diğer para birimlerine kolayca çevrilebilmesi)
Vergi oranlarında artış
İthalat vergi oranlarında artış
Yabancı kaynaklı yatırım teşviklerinin iptal edilmesi
Yabancıların sahip olma haklarındaki kısıtlamalar
Yerel hammadde ve malzeme kullanma zorunlulukları (ithalat yasağı)
Makroekonomik Riskler
Tutarsız ekonomik hükümet politikaları
Yüksek enflasyon
Yüksek faiz oranları
Ekonomik durgunluk
Yetersiz para stoğu (yetersiz merkez bankası rezervleri)