Ukrayna'nın Ankara Büyükelçisi Vasyl Bodnar, Büyükelçilik'te bir grup gazeteciyle bir araya geldi. Büyükelçilik'teki buluşmada Eylül 2021'de tutuklanarak Eylül 2021’de Kırım’da gözaltına alınarak, daha sonra tutuklanan ve bilahare hapis cezasına çarptırılan ve esir takası kapsamında Haziran 2024'te serbest bırakılan Kırım Tatar Milli Meclisi Başkan Yardımcısı Neriman Celal de katıldı.
Tutuklanma sürecini anlatan Celal, gazeteci olduğunu ve 2014’te Kırım’ın işgaline rağmen Kırım’da kalarak çalışmaya devam ettiğini belirtti. İşgal döneminde yaşanan her şeyin şahidi olduğunu ve 2021 yılında Kırım Platformu’na katılıp evine döndükten 1 hafta sonra tutaklanan Celal, 17 yıl hapis cezaya mahkum edildiğini kaydetti. Celal, “Benimle birlikte çok sayıda insanı tutukladılar. Bu insanlara işkenceler çektirildi, onları ölümle tehdit ettiler ve ailelerine de zorluklar çektirdiler. O insanlar işlemedikleri suçlardan ötürü mahkum edildiler” dedi. Celal, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kendisi ve diğer tutuklular Asan Ahtemov ve Aziz Ahtemov için çabaladığını ve kendilerini kurtarmaya kararlı olduğunu kaydederek, “Putin ile görüşmelerinde birkaç kez bizim isimlerimizi zikrettiğini şahsen biliyorum” ifadelerini kullandı.
“220 siyasi mahkumdan 132’si Kırım Türkü”
Resmi rakamlara göre Kırım’da 220 siyasi mahkum bulunduğunu aktaran Celal, “Onlardan 132’si Kırım Türkü. Bu rakamlardan anlıyoruz ki Rusya rejimi Kırım Tatarlara özel bir savaş açtı. Rusya’da şu an siyasi mahkum olarak tanımlanan insanlar aslında hiçbir siyasi suç işlemeyen insanlar. Onlar sadece kendi topraklarının işgaline karşı çıkan bireylerdir” diye konuştu. Hiçbir zaman Rusya hükümetini devirmek gibi bir amaç taşımadığını, milletinin serbest yaşamasını istediğini söyleyen Celal, Kırım’daki durumun zor olduğunu ve insanların kendilerini özgür hissetmediklerini belirtti.
Cezaevlerinde bulunan tutukluların sağlık durumlarının ve şartların kötü olduğunu belirten Celal, “Tehditlerden korktukları için Rusya’nın onlara karşı uyguladığı suçlardan bahsetmeye korkuyorlar” ifadelerini kullandı.
Ankara ve İstanbul’da çeşitli temaslarda bulunduğunu ve bulunacağını söyleyen Celal, Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Yalçın Topçu ile bir araya geldiğini söyledi. Herkese Kırım’daki gerçek durumdan söz edeceğini ifade eden Celal, “Türkiye bizim en yakın dostumuz. Türkiye daha önce bize nasıl yakınlık ve destek gösterdiyse ileride de desteğinin devam edeceğinden umutluyuz” dedi. Celal ayrıca, Karadeniz bölgesinde Ukrayna için Türkiye’de daha iyi bir partner olmadıklarından emin olduklarını söyledi.
“Kırım’da yaşayan herkes Rus vatandaşı olmaya zorlandı”
Celal, bir gazetecinin 2014’teki ilhak ve Rusya’nın 2022’deki saldırısının ardından Kırım’daki demografiye ilişkin sorusu üzerine şu yanıtı verdi:
“İşgalden sonraki dönem için 800 bin ile 1 milyona kadar Rus zorla Kırım’a taşıttırıldı. Ayrıca Kırım’da yaşayan herkes Rus vatandaşı olmaya zorlandı. Kırım’ın işgali öncesinde Kırım’da nüfusun oranı daha çok Rusların yaşadığını gösteriyordu, yüzde 60’ı Rus idi. Bunların yüzde 35’i kendilerine Ukraynalı diyordu. Yüzde 12-14 oranında ise Kırım Tatarı’nın olduğunu biliyoruz, yani 300 bin kişi civarındaydı. Rusların istatistiklerine göre şu an Kırım’da yaşayanların yüzde 10’u Kırım Tatar’ı. Fakat biz o verilere inanmıyoruz.”