Kanal İstanbul maşallah gündemden hiç düşmüyor. Varsa yoksa Kanal İstanbul. Sanki ülkemizin birinci önceliği Kanal İstanbul’muş gibi, onunla yatıp onunla uyanır olduk.
Hâlbuki ülkemiz son zamanlarda dış politikada zor bir süreçten geçiyor; gerek Libya süreci, gerek komşumuz Irak ve İran’da yaşanan gelişmeler ve gerekse güneyimizde İdlib’den gelmesi muhtemel yeni mülteci akını, çözümü bekleyen dış politika süreçleri olarak önümüzde durmaktadır. Bunlara bir de ekonomik sorunları ve geçim sıkıntısını eklersek yığınla uğraşacağımız işlerimiz var demektir. Ama olsun Kanal İstanbul şuan daha önemli!
İktidarın en üst kademesinden her bir üyesine, milletvekiline kadar YA-PA-CA-ĞIZ! şeklindeki kesin söylemler, bu proje özelinde hükümetin ne kadar kararlı ve ısrarcı olduğunu biz halka göstermektedir.
Maalesef her şeyi bilme hastalığından bir türlü kurtulamayan halkımızın bir kısmı da, proje hakkında ne kadar bilgi sahibi olduğunu irdelemeden, düşünmeden yorum yapmakta ve fikir beyan etmektedir. E nolacak canım, doktorla doktor oluruz, mühendisle mühendis…! Ama bilmiyorum deme büyüklüğünü gösteremiyoruz ne yazık ki.
Etrafımda şu söylemleri çok fazla duyar oldum. Dünya’da Kanal İstanbul gibi birçok kanal var canım. Panama Kanalı vaaaar, Süveyş Kanalı vaaaar, e neden bizim de bir kanalımız olmasın. Benim de bu sözleri söyleyenlere cevabım, bu saydığınız projeler veya kanallar hakkında herhangi bir malumatınız var mı şeklinde oluyor. Aldığım cevapta sizin de tahmin ettiğiniz gibi tabii ki hayır oluyor. Şaşırdım mı? Hayır.
Herhalde iş bu kadar basit olmasa gerek. O halde mühendislik harikaları olan Süveyş ve Panama Kanalı hakkında detaya girmeden özelliklerine çok kısa değinmekte fayda var; okumayı ve araştırmayı seven! bir kısım kimseler için.
Panama Kanalı…
Yapımı 10 yıl sürdü. 1914’te kullanıma açıldı
Dünya ticaretinin %5-6’sı bu kanaldan yapılmaktadır.
Büyük Okyanus ve Atlas Okyanusu’nu birbi bağlamıştır. Gemiler bu kanal sayesinde yaklaşık 15.000 km yol yapmaktan kurtulmuştur. Daha net anlaşılması için New York’tan çıkan bir gemi San Francisco limanına giderken Güney Amerika’yı dolaşmasına gerek kalmıyor. Yoldan 15-20 bin km tasarruf.
Günde yaklaşık 14 ila 15 bin arasında gemi geçişi yapılmaktadır.
Süveyş Kanalı…
Aslında bu kanalın bir hikayesi, geçmişi var ki çok önemli, anlatmaya kelimeler yetmez. Çok kısa değinmek gerekirse… Anti Emperyalist, bağımsızlık yanlısı, Arap milliyetçisi dönemin Mısır Devlet Başkanı Cemal Abdulnasır, bu kanalın millileştirilmesi için çok çaba sarf etti. Fransa ve İngiltere’nin kışkırtmasıyla İsrail’le bile bu kanal özelinde savaştı. Kazandı. Kanalı millileştirdi.
Fakat şuan için bu detaylara girmek istemiyorum.
Yapımı 10 yıl sürdü. 1868’de kullanıma açıldı.
İtalyan besteci VERDİ bu kanal için bir de opera bestelemiştir. Bu opera çok da beğenilmiştir.
Akdeniz’i ve Kızıldeniz’i birbirine bağlar. Bu sayede gemiler, yaklaşık 6.000 km yol yapmak zorunda kalmadan, Akdeniz’den Hint Okyanusu’na kadar uzana bir yolda, kolay bir şekilde ticari faaliyetlerini yerine getirmektedir.
Şimdi yukarıdaki projelerin referans olarak alındığı Kanal İstanbul konusunda bazı muğlak konulara cevap almak en doğal hakkımız diye düşünüyorum.
Kanal İstanbul Projesi diğer projelerin sağladığı kısa yol mesafesini hangi denizler ve kıtalar üzerinde sağlayacaktır? Hangi önemli iki kıtayı ve dünya deniz ticaretinin yapıldığı hangi iki önemli denizi birbirine bağlayacaktır?
Dünya deniz ticaretinin ne kadarı Kanal İstanbul üzerinden yapılacaktır?
Mevcut doğal boğazlarımız (İstanbul ve Çanakkale) var iken buradan geçecek gemileri Kanal İstanbul’a mı yönlendireceğiz? Bu süreçte nasıl bir yol izlenecek?
Mevcut boğazlarımızdan ücretsiz geçen gemiler Kanal İstanbul’dan para vererek geçmek isteyecekler midir?
Tüm ayrıntıları ile bu projenin artı ve eksileri iktidar tarafından oturumlar, paneller ve uzman ağızlar yolu ile halka açık bir şekilde açıklanmalı ve böylelikle muğlak bilgiler ortadan kaldırılmalıdır. Halk olarak biz de bu projenin artı ve eksi yönlerini birinci ağızdan öğrenmiş oluruz. Gerekirse milli bütçeden yapılması düşünülen bu proje için en azından detaylı bilgilendirilmek hakkımızdır diye düşünüyorum.
Sayın büyüklerimize duyurulur.