“Oldu olacak, gitti gidecek” derken nihayet o gün geldi ve bir Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı Uzay yolculuğuna başladı. Kendi uzay istasyonumuz olmasa da o teknolojiye sahip olmasak da gelecek için elbette büyük bir adımdır. Türk Silahlı Kuvvetleri’nde görev yapmış olan bir kahraman pilotumuz olan Alper Gezeravcı Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk Astronotu olarak 19 Ocak 2024 gününün ilk saatlerinde uzay yolculuğuna başladı. Cesareti, azmi ve emekleri için kendisine teşekkür ediyoruz.
Gazetelerimiz, televizyonlarımız ve siyasi çevreler Alper Gezeravcı’yı “İlk Türk Astronot”, “Uzaya Giden İlk Türk” olarak tanıtıyorlar ki bu doğru değildir. Bunu söyleyenler ve iddia edenler Avrupa içlerinden Çin Seddi’ne kadar geniş bir dünya coğrafyasına yayılan Türk varlığından habersiz olamazlar. Merak edip araştırsalar, sorsalar ve biraz okusalardı Alper Gezeravcı’nın “Uzaya Giden İlk Türk” değil, yedinci Türk olduğunu öğrenirlerdi.
Malum, Uzaya ilk çıkan Amerikalılardı, sonra Ruslar başladı ve aralarında büyük bir rekabet oluştu. Rusya, 1990 yılına kadar geniş bir Türk coğrafyasını elinde tutuyordu ve en önemli uzay üsleri de Kazakistan’da bulunuyordu. Hem Çarlık hem de Bolşevik Rusya’sında Türkler büyük bir baskı altında bulunuyor, çocuklarına Türk ismi bile veremiyorlardı. İsimleri bize yabancı da gelse Rusya’da yetişip uzay yolculuğuna çıkan Türkler vardı. Hem de bir değil, iki değil, üç değil, dört değil, beş değil; tam altı Türk!
Bu konuda, Türk Ocakları’nın yayın organı Türk Yurdu Dergisi’nin Eylül 2022 sayısında “Uzaya Çıkan Türkler” başlıklı bir yazısı yayınlanmıştı. İşte o yazıdan bir bölüm:
“Takvimler 12 Nisan 1961 tarihini gösterdiğinde, Vostok 1 kapsülüyle uzaya çıkan ilk insan Rus Yuri Gagarin ve 23 gün sonra, yani 5 Mayıs’ta Freedom 7 kapsülüyle uzaya çıkan ikinci insan Amerikalı Alan Shephard ile 1955 yılında başlayan Sovyet-Amerikan uzay yarışı ivme kazanmış; soğuk savaş Dünya dışına taşarak artık uzayda da rekabet başlamıştı. Bu rekabet çerçevesinde Nikolayev, 11 Ağustos 1962 tarihinde, şimdiki Kazakistan devletinin sınırları içinde bulunan meşhur Baykonur uzay üssünden Şahin (Sokol) çağrı koduyla Vostok 3 uzay gemisine binerek “uzaya çıkan ilk Türk” olarak tarihe adını yazdırdı. Nikolayev, ayrıca dünyanın uzaydan ilk renkli görüntüsünü çeken uzay insanı olmuştur.
Çuvaş Türk’ü Nikolayev, kendisi gibi kozmonot olan ve uzaya çıkan ilk kadın unvanına sahip Valentina Tereşkova ile evlenmiş; bu evlilikten bir kız çocuğu dünyaya gelmiştir. Daha sonra boşanan Nikolayev, 2004 yılında kalp krizi geçirerek ölmüş ve doğduğu köye defnedilmiştir.
Uzaya çıkan ikinci Türk, Kafkasya’da bir Türk kavmi olan Lak asıllı Musa Khiromanovich Manarov olmuştur. 22 Mart 1951 tarihinde Bakü’de dünyaya gelen Manarov, Sovyet hava kuvvetlerinde Albay olarak görev yaparken 1 Aralık 1978 tarihinde kozmonot seçilmiştir. 21 Aralık 1987 ile 21 Aralık 1988 tarihleri arasında Soyuz TM-4 aracında uçuş mühendisi olarak görevlendirilmiştir. Uçuş süresi 365 gün 22 saat 38 dakika oldu. Böylece uzayda bir yıldan fazla kalan ilk uzay insanı olarak tarihe geçmiştir. Evli ve iki çocuk babası olan Manarov, hâlen Moskova’da yaşamaktadır.
Uzaya çıkan üçüncü Türk, 27 Temmuz 1946 tarihinde, Kazakistan’ın Karagandı şehrinde dünyaya gelen Toktar Aubakirov olmuştur. Türkiye kamuoyu Aubakirov’u, “Uzaya çıkan ilk Türk” olarak tanımaktadır. Hatta PTT’nin 1986 yılında düzenlediği “2000 Yılına Mektup Kampanyası’na istinaden uzaya giden ilk Türk’e verilmek üzere yazılan mektup, Aubakirov’a teslim edilmiştir. Aslında mektubun, o zaman hayatta olduğu da bilinen Nikolayev’e teslim edilmesi gerekirdi. Toktar Aubakirov, hava kuvvetlerinde pilot iken 2 Ekim 1991 tarihinde Soyuz TM-13 ile uzaya çıkabildi. Uzaya çıktığında Sovyetler henüz dağılmamıştı. Uzaya çıkarken Sovyet, inerken ise Kazakistan vatandaşı olarak yeryüzüne ayak basmıştır. Böylelikle kendi isteğiyle olmasa bile uzayda vatandaşlık değiştiren ilk insan olmuştur.
Uzaya çıkan dördüncü Türk, Talgat Musabayev olmuştur. Musabayev aynı zamanda, Kur’an-ı Kerim’i uzaya çıkaran ilk kozmonottur. 1951 yılı Kazakistan doğumlu olan Musabayev, 1 Temmuz 1994 tarihinde uzaya çıkmıştır. Çocukluğunda, Yuri Gagarin’in uzaya çıkmasından çok etkilenen Musabayev, uzay yolculuğunu hayal etmiş ve bu hayalini gerçekleştirmiştir. Şu anda Kazakistan Uzay Ajansı Başkanı olarak ülkesine hizmet ediyor.
Uzaya çıkan beşinci Türk, Kırgızistan vatandaşı Özbek Türklerinden Salizhan Sharipov olmuştur. “Tek kaş” lakaplı Sharipov, 22 Ocak 1998 tarihinde ilk uzay uçuşunu gerçekleştirerek Kırgızistan’ın uzaya çıkan ilk uzay insanı olmuştur. Kırgızistan Devleti, kendisini Altın Yıldız Madalyası ile onurlandırmıştır.
1972 yılında Kazakistan’da dünyaya gelen Aidyn Aimbetov ise, askerî pilot olarak başladığı kariyerine, 2002 yılından itibaren kozmonot olarak devam etti. 2009 yılındaki küresel krizden dolayı kavuşamadığı çocukluk hayaline, 1 Eylül 2015 tarihinde, yedeklerin arasından sürpriz bir şekilde seçildi. Böylece uzaya çıkan altıncı Türk ve üçüncü Kazakistan vatandaşı olarak tarihe geçti. Verdiği bir röportajda, “Ucuştan dondukten sonra daha hoşgorulu olduğumu hissediyorum. Çünkü insanın sonsuz evrende sadece bir nokta olduğunu ve birbirimize karşı daha hoşgorulu olmamız gerektiğini anladım.” açıklamasında bulunarak uzaya çıkmanın insanı olumlu yönde değiştirdiğini vurgulamıştır.
Peki, uzaya çıkan yedinci Türk kim olacak?”
Araştırma Görevlisi Seçkin Çakmak, Eylül 2022 tarihli Türk Yurdu Dergisi’nde yayınlanan yazısında uzaya çıkan bu altı Türk’le ilgili detaylı bilgileri verdikten sonra “Peki, uzaya çıkan yedinci Türk kim olacak” diye soruyordu.
19 Ocak 2024 tarihinin ilk saatlerinde bu sorunun cevabı verilmiş oldu: Uzaya çıkan yedinci Türk Alper Gezeravcı!
Yani, Alper Gezeravcı iddia edildiği gibi Uzaya Çıkan İlk Türk değil, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan ilk Türk. Bunu söylemek Alper Gezeravcı’nın azmini, cesaretini yaptığı çok büyük ve önemli görevi küçültüp hafife almak değil, aksine Türklüğün yücelmesine katkısını taktir etmek ve Türklüğün yalnız Türkiye’de yaşayanlardan ibaret olduğunu sananlara bir hatırlatmadır.
Kendi Uzay İstasyonumuzda, kendi imkanlarımız ve kendi teknolojimizle nice uzay yolculuklarına çıkıp Amerikalıların, Rusların ulaşamadığı bilgilere ulaşarak varsa gezegenlerdeki hayatı onlardan önce keşfetmemiz dileğiyle Uzaya Çıkan Yedinci Türk Alper Gezeravcı’yı tebrik ediyorum.